Rower crossowy a trekkingowy - który wybrać i jakie są różnice?

1. Geometria roweru

Jednym z najważniejszych aspektów określających pozycję przyjmowaną na rowerze jest geometria jego ramy. W zależności od typu roweru, geometrie będą skrajnie różne, gdzie na jednym krańcu będą rowery górskie (zwłaszcza downhillowe), a na drugim szosowe. Rowery crossowe i trekkingowe plasują się gdzieś pomiędzy, będąc rowerami turystycznymi, nastawionymi na jak największą uniwersalność. Oczywiście, nie ma roweru w 100% uniwersalnego, zawsze trzeba pójść na jakiś kompromis, ale warto wybrać rower, który będzie przystosowany do naszych potrzeb oraz do dominujących w naszym repertuarze tras. Jeśli zamierzasz jeździć głównie po płaskim, z przewagą dróg asfaltowych, ścieżek rowerowych, szutrów - rower crossowy i trekkingowy może być wyborem właśnie dla Ciebie.
Z racji przynależności do tej samej rodziny rowerowej, rowery crossowe i trekkingowe będą miały zbliżone geometrie, a w omawianym przez nas przypadku - prawie takie same. Chcielibyśmy w tym miejscu zaznaczyć, że nie zawsze tak jest - jest to ściśle zależne od producenta. Niestety, w tym przypadku producent nie uraczył nas ważnymi parametrami geometrii, jakimi są stack i reach, ale będziemy bazować na tym, co posiadamy. Niektórzy producenci (np. Romet) w ogóle nie załączają w opisach geometrii swoich ram rowerowych. 

Rysunek poglądowy, przedstawiający omawiane parametry geometrii ramy.

Geometrię omówimy na przykładzie ramy w rozmiarze L (21"):

1. Efektywna długość górnej rury (TT):
   - rower crossowy: 630mm
   - rower trekkingowy: 600mm
   - większa wartość przy efektywnej długości górnej rury będzie oznaczała zwiększony dystans od siodła do kierownicy, a w konsekwencji bardziej pochyloną pozycję. Wartość ta sama w sobie nie jest wyznacznikiem i dokładniejszym parametrem byłby reach, ponieważ w tym wypadku odległość może być łatwo zmieniona za pomocą przesunięcia siodła do przodu lub do tyłu na szynach.
2. Baza kół (WB):
   - rower crossowy: 1125mm
   - rower trekkingowy: 1095mm
   - większa wartość tego parametru przekłada się na stabilniejszą pozycję na prostych odcinkach oraz na zjazdach, jednak gorsze właściwości przy manewrowaniu.
3. Długość rury sterowej (HT):
   - taka sama w jednym i drugim przypadku, czyli 150mm
   - długość rury sterowej wpływa na pozycję - w tym przypadku zapewnia pozycję trochę bardziej wyprostowaną i rekreacyjną niż w rowerach górskich, gdzie ta wartość jest zazwyczaj mniejsza.
   
4. Kąt rury sterowej (HA) oraz kąt rury podsiodłowej (SA):
   - mają dokładnie takie same wartości w obu przypadkach, czyli odpowiednio 71° oraz 73°
   - kąt rury sterowej określa nam zwrotność roweru i jego zachowanie na prostej oraz na zjazdach - w tym przypadku rowery będą zwrotne, ale słabiej przystosowane do zjazdów
   - kąt rury podsiodłowej - definiuje rozłożenie masy ciała na rowerze oraz pozycję względem osi suportu, w zasadzie można określić go jako zrównoważony, przystosowany do jazdy po płaskim, ani wyścigowy ani zjazdowy
5. Długość tylnych widełek (RC):
   - w obu przypadkach jest to 450mm
   - wysoka wartość tego parametru przekłada się na stabilniejszą pozycję, a niska na zwrotność; w tym przypadku rowery będą zwrotne.

Zbierając wszystkie informacje zawarte powyżej w całość i upraszczając je, możemy wyciągnąć wniosek, że rower crossowy będzie nastawiony bardziej na sportową, szybką jazdę, a rower trekkingowy z kolei na rekreacyjną, co dodatkowo potwierdzi się przy porównaniu osprzętu rowerów, do którego przejdziemy w następnym segmencie. Rower crossowy będzie bardziej stabilny na prostej i szybszy, a trekkingowy nieznacznie lepiej będzie sprawował się przy manewrowaniu oraz będzie wygodniejszy.

Na zdjęciu jeden z porównywanych przez nas rowerów - TABOU Flow 2.0 czarny 21" w cenie 2649 zł.

2. Osprzęt

Drugą prawie tak ważną częścią roweru jak rama w kontekście pozycji, jest osprzęt. Żeby lepiej to zobrazować, możemy zrobić porównanie do ludzkiego organizmu, gdzie rama roweru będzie jak szkielet, a osprzęt jak narządy wewnętrzne. Każda część ma swoją funkcję i odpowiada za prawidłowe działanie całości. W omawianych przykładach znajdziemy kilka istotnych różnic definiujących charakter roweru, a w tej części szczegółowo je omówimy:

1. Amortyzacja:
   - rower crossowy: ZOOM 141D 50mm skoku
   - rower trekkingowy: Suntour M3010 63mm skoku
   - w tym przypadku decyzja producenta jest dla nas niezrozumiała, ponieważ z tych dwóch terenowej jazdy bardziej przystosowany będzie rower crossowy ze względu na większą wartość bazy kół, a co za tym idzie, powinien posiadać taki sam lub większy skok amortyzatora. Większy skok amortyzatora bezpośrednio przekłada się na efektywniejsze tłumienie nierówności. Warto zaznaczyć, że wyższe modele rowerów crossowych Tabou mają już 63mm skoku.
2. Napęd:
   - w obu przypadkach jest dokładnie taki sam, czyli przerzutki Acera/Tourney, mechanizm korbowy 46/30 zębów oraz 16 biegów.
   - bardzo często rowery crossowe posiadają nieznacznie lepiej wyposażony napęd, ale w tym przypadku producent skupił się na innych komponentach, o czym w dalszej części. Warto tutaj zwrócić uwagę na korbę, gdzie zostały zastosowane 2 zębatki. Jesteśmy bardzo przychylnie nastawieni do upraszczania napędu w postaci redukowania ilości przednich biegów - w praktyce większość użytkowników i tak nie korzystała z 3 przednich przełożeń, a dzięki takiemu rozwiązaniu napęd jest zwyczajnie prostszy w obsłudze i lżejszy.
3. Hamulce:
   - rower crossowy: Hamulce tarczowe hydrauliczne Shimano MT200
   - rower trekkingowy: Hamulce mechaniczne v-brake Tektro 
   - tutaj mamy do czynienia z największą różnicą w omawianych modelach, ponieważ hamulce hydrauliczne są zdecydowanie skuteczniejszym rozwiązaniem, dającym możliwości również pod względem długich zjazdów - tam hamulce v-brake zwyczajnie się nie nadają.
4. Dźwignie przerzutkowe:
   - rower crossowy: Shimano SL-M315
   - rower trekkingowy: Shimano ST-EF500
   - różnica o tyle istotna, że w rowerze crossowym manetki przerzutkowe są oddzielne od hamulcowych, co jest lepszym rozwiązaniem serwisowo - podczas awarii jednego z elementów wymieniamy tylko ten konkretny element, w trekkingowym natomiast mamy do czynienia z klamkomanetką, czyli klamką hamulcową zintegrowaną z dźwignią do zmiany biegów, którą to przy awarii jednego z elementów wymienia się w całości.
5. Opony:
   - rower crossowy: Kenda KICK BACK 700x40C
   - rower trekkingowy: Kenda K935 700x40C
   - jak widać powyżej, rozmiar opon jest dokładnie taki sam, jednak modele te różnią się bieżnikiem, który w rowerze crossowym ma większą kostkę, lepiej przystosowaną do jazdy po szutrach, lasach itp. natomiast trekkingowy posiada bieżnik lepiej dopasowany do jazdy po utwardzonych nawierzchniach.
6. Kokpit: 
   - rower crossowy: mostek typu ahead oraz kierownica aluminiowa o długości 680mm, prosta
   - rower trekkingowy: mostek wpuszczany (z regulacją góra-dół) oraz kierownica stalowa o długości 610mm, gięta
   - kokpity w tych rowerach będą komponentami najbardziej wpływającymi na różnice pod kątem pozycji, ponieważ w rowerze crossowym kierownica jest dłuższa i prosta, co zapewnia nam bardziej złożoną pozycję sportową z większą kontrolą stabilności, natomiast w rowerze trekkingowym kierownica będzie prostowała naszą pozycję, dostarczając więcej komfortu, ale również zwiększając opory powietrza. Długość kierownicy trekkingowej sprawia, że rower staje się zwrotniejszy, ale kosztem stabilności. Oba rowery oferują możliwość regulacji kąta nachylenia mostka, co pozwala na ustawienie dogodnej pozycji.
7. Siodło: 
   - rower crossowy: wąskie sportowe siodło
   - rower trekkingowy: szerokie wygodne siodło
   - ze względu na pozycję jaką przyjmuje się na tych rowerach, siodła muszą być do niej dostosowane aby nie powodować otarć czy dyskomfortu. Na rowerze trekkingowym siodło jest szerokie, ponieważ przyjmujemy bardziej wyprostowaną pozycję i większa część ciężaru ciała spoczywa właśnie na nim. Z kolei przy rowerze crossowym ciężar bardziej rozkłada się między siedzeniem a rękami. Obydwa modele posiadają amortyzowaną sztycę podsiodłową, zapewniającą dodatkowy komfort i tłumienie drgań.
8. Osprzęt dodatkowy:
   - rower crossowy: nóżka
   - rower trekkingowy: nóżka, błotniki, bagażnik, oświetlenie zasilane dynamem z przedniej piasty
   - rower trekkingowy w zestawie posiada pełne wyposażenie, co jest dobrym rozwiązaniem jeśli i tak planowaliśmy montować te akcesoria. Niestety, negatywnie wpływa to na wagę roweru.
9. Waga:
   - rower crossowy: 14,4 kg
   - rower trekkingowy: 16,8 kg
   - różnica w wadze w głównej mierze ma źródło w dodatkowych akcesoriach zamontowanych w rowerze trekkingowym, ale również w kokpicie (stalowa kierownica, wpuszczany mostek). 

Na zdjęciu drugi z porównywanych przez nas rowerów - TABOU Kinetic 3.0 czarny 21" w cenie 2699 zł.

3. Podsumowanie

Zbierając w całość wykonaną analizę możemy wyciągnąć kilka ogólnych wniosków, które pozwolą Wam na dokonanie świadomego wyboru. Obydwa rowery są stosunkowo uniwersalnym rozwiązaniem dostosowanym do różnych warunków, jednak różnią się charakterystyką. Rower crossowy będzie świetnym wyborem dla kogoś, kto lubi prędkości, szybką i lekką jazdę na jednośladzie nieposiadającym zbędnych akcesoriów, które zawyżają wagę i mogą tłuc się w terenie. Pozycja na takim rowerze będzie zbliżała się do gravela czy rekreacyjnego roweru górskiego. Rower trekkingowy zapewnia wygodę zarówno pod kątem pozycji na rowerze, jak również pełnego zestawu akcesoriów. Pozycja na tym rowerze będzie zmierzała bardziej w stronę roweru miejskiego (mowa konkretnie o tym modelu, z giętą kierownicą; wyższe modele często mają prostą kierownicę). Mamy nadzieję, że ten poradnik wyczerpał temat i teraz bez wahania i z pełną świadomością będziesz w stanie wybrać rower najlepiej dostosowany do Twoich potrzeb. W razie wątpliwości służymy pomocą przy wyborze roweru w naszym salonie przy ul. Buforowej 2 we Wrocławiu. Zapraszamy!